YAPBOZ NASIL OYNANIR ? - How to play Yapboz/puzzle?

Puzzle Tarihi

Kategori: Yapboz (Puzzle)

Admin tarafından yazıldı.

YAPBOZ NASIL OYNANIR ? - How to play Yapboz/puzzle?

Puzzle Tarihi

İlk yapbozun (puzzle) 1760 yılında Londra'da John Spilsbury tarafından yapıldığı kabul edilir. John Spilsbury Londra'lı bir harita yapımcısıdır, bu ilk puzzle'da haritasını sert bir tahta üzerine yerleştirip ülkelerin sınırlarını mobilyacılıkta kakma işinde kullanılan testere ile kesmiştir. Harita puzzle'ı İngiliz çocuklarına coğrafya öğretiminde kullanılmıştır. Fikir güzeldi ve İngiltere'de 1820 yılına kadar eğitim aracı olarak kullanıldı...

1880 yılında pedallı testerenin icat edilmesiyle puzzle yapımı kolaylaştı ve adı İngilizce'de "Jigsaw puzzle" olarak kullanılmaya başlandı. 1900'e doğru kontraplakların kullnılmaya başlanmasıyla da resimler ön tarafa yapıştırılırken plakanın arka tarafında kesilecek yerler kalemle işaretlendi. Kesim işleri daha da hızlandı.

Karton puzzle'lar ise 1900 yılına doğru puzzle severlerle buluştu. Daha çok çocuklar için yapılan puzzle'lar, sert metalin kartonu istenilen şekillerde parçalara ayıracak şekilde bastırılarak kesilmesiyle yapılmaya başlandı. Bu yıllarda hem tahta hem de karton puzzle'ları bulmak mümkündü fakat tahta puzzle'lar daha çok kullanılıyordu. Bunun sebebi müşterilerin ucuz puzzle'ı tercih etmeyeceği düşüncesiydi. Bir başka sebep de o yıllarda üreticilerin tahta puzzle'dan daha fazla kar etmeleri olabilir.

1908 yılında 500 parça tahta bir puzzle 5 dolardı. Şu an için ucuz gelebilir ama o dönemde ortalama aylık geliri 50 dolar olan bir işçi için oldukça pahalıydı. Fakat zengin müşteriler hafta sonu partilerinde kullanmak üzere bu puzzle'lardan alıyorlardı. Bu dönede yapılan çocuk puzzle'larında bittiğinde ne çıkacağını gösteren resim olurken büyükler için üretilenlerde ne çıkacağını gösteren bir resim verilmiyordu. Tüm puzzle bitene kadar yapan kişi ne çıkacağını bilmiyordu.

1920 ve 1930 yılları arasında İngiltere'de Chad Valley ve Victory; Amerika'da Einson-Freeman, Viking ve diğer firmaların puzzle üretimine başlaması ile puzzle altın yıllarını yaşamaya başladı. Yeni pazarlama stratejileriyle doğa resimleri ve teknolojik gelişmeler puzzle'lara konu oluyordu ve puzzle daha çok ilgi çekmeye başladı.

Bir başka strateji de puzzle'ları daha karmaşık ve zor yapmaktı. Böylece puzzle'lar çocuklar kadar büyüklerin de ilgisini çekmeyi başardı. Ayrıca puzzle'lar diş macunu gibi ürünlerle birlikte promasyon olarak verilmesi yaygınlaşmasına yardımcı oldu.

1930'lu yıllara pazarlama teknikleri gelişiyordu ve dünyadaki ekonomik bunalım işsiz sayısını arttırıyordu. Puzzle stress atmak için de çok uygundu. Puzzle fiyatları herkesin alabileceği 25 cent seviyesine düşmüştü. İşte bu dönemde haftalık puzzle'lar üretilmeye başlandı. Dışarıda para harcanacak bir aktivite yerine haftalık puzzle alınıyor, yapılıyor ve başka bir aile üyesi aynı puzzle'ı bir kere daha yapabiliyordu. Tek kullanımlık olmayışı bozulup tekrar birleştirilebilmesi puzzle'ın yaygınlaşmasına katkı yapıyordu. İlk olarak 12.000 adetle başlanan üretim haftalık 200.000 adet puzzle üretilmesine kadar büyüdü.

Bu dönem Par Puzzles şirketinin kurulmasına sebep oldu. İşsiz olan Frank Ware ve John Henriques ilk puzzle'larını mutfakta kestiler. Diğer puzzle şirketleri fiyatlarını düşürürken onlar daha kaliteli kişiye özel puzzle yapmaya başladılar. Puzzle'larını sinema sanatçıları ve zengin kişiler için özel olarak yapıyorlardı. Puzzle üzerine kişilerin isimlerini, doğum tarihleri gibi istenen özellikler ekleyebiliyorlardı.

İkinci Dünya Savaşı sonrası tahta puzzle satışları düşüşe geçti çünkü maliyet fiyatları artmıştı. Karton puzzle'lardaki teknolojik gelişmeler onları daha cazip hale getiyordu. Bu dönemde Springbok ünlü ressamların resimlerini puzzle yapmaya başladı ve "Convergence" adlı dünyanın en zor puzzle'ını yaptıklarını iddia ediyorlardı.

Yavaş yavaş tahta puzzle üreticileri kapanmaya başladı. Parker Brothers 1958 yılında Pastime'ı kapatırken, 1970'lere doğru İngiliz "Victory" puzzle markası da piyasalarda görünmez oldu. Gerçek puzzle severler bu durumdan hoşnut değilken Steve Richardson ve Dave Tibbetts tahta puzzle üreten firmalarını kurdular ve üç boyutlu puzzle üretmeye başladılar. Bu üç boyutlu puzzle'lar bir çok hile içeriyordu. Sadece bir yoldan gittiğinizde puzzle'ı bitirebiliyordunuz ve puzzle bir atlı karınca ortaya çıkabiliyordu.

Şimdilerdeyse teknolojik gelişmelerle bilgisayarın kesim işlerinde kullanımaya başlanması tahta ve karton puzzle'lara istenilen şeklin verilmesini sağlamaktadır. Küre puzzle'lar, iki taraflı puzzle'lar ve yapıldığında ne çıkacağını bilemediğiniz puzzle'ları piyasada bulabilirsiniz. 250 yıl süresinde gelişen puzzle'lar hala en sevilen hobiler arasında ve stres atmanın en güzel yollarından biridir.

Kaynak Alıntıdır:  http://www.kesiflerdunyasi.com/puzzle/215-puzzle-tarihi